သာလွသုိ႕ ေပးစာမ်ား (၄)

ပာဲ႔သာလွေရ

စာမေရးၿဖစ္တာလဲၾကာလွၿပီ။ ၾကီးေတာ္ၾကီးတုိ႕  ၊ ဂြတ္ေထာ္တုိ႔ ေကာ သာ ရဲ႕ လားေပာ့။

ရြာေတာင္မၿပန္ၿဖစ္တာ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္ၿပီေနာ္။ ဒီမွာလဲ ရုန္းရကန္ရ ေသးတယ္ သာလွေရ။ ေက်ာင္းၿပီးသြားၿပီ သာလွေရ။ အေမရိကား က ဘြဲ႔ေတာ့ရလုုိက္ၿပီ။ ၾကီးေတာ္တုုိ႔ အဘ တုိ႔ လဲ ပုိက္ဆံ အကုန္ကုန္သြားေလာက္ၿပီ။ ထားပါေတာ့။ ဒါနဲ႔ သာလွေရ က်ဳပ္ အခု အလုပ္လုပ္ေနၿပီ။ ေဆးရုုံမွာ ေဆးသုေတသန တာ၀န္ခံ လုိ႔ပဲ ေၿပာရမလားဘဲ။ လူနာေတြနဲ႔ ဆုိေတာ့ ပင္ပန္းသေ၀႕ ။  က်ဳပ္လုပ္ေနတာက ကူးစက္ေရာဂါ ငွာန မွာေလ။ HIV  အဓိက ထားတဲ႔ သုေတသနေပါ့။ အသည္းေရာင္ အသား၀ါ စီ တုုိ႔ ၊ Ebola  Zika သုုေတသနေတြလဲ ရွိတယ္ကြ။သုေတသနစမ္းသပ္တဲ႔ ငွာန ဆုိေတာ့ အစားအေသာက္နဲ႔ ေဆး၀ါး ၾကိၾကပ္ေရး (FDA) က ခြင့္မၿပဳ ထားတဲ႔ ေဆး ေတြ နည္းစနစ္ ေတြကုုိ သုုံးၿပီး စမ္းသပ္တာေပါ့။ ဥပမာ ေၿပာရရင္ ပရာစီတေမာ ဆုိ ေဆးကြက္ မေရာက္ခင္ လူေတြဆီမွာ ေဘးဥပါတ္ ရွိ၊မရွိ စမ္းသပ္ၿပီးမွ အဆင့္ဆင့္ ၿဖတ္ၿပီးမွ ေဆးကြက္ကုုိေရာက္တာေပါ့ေနာ္။ အေတြ႔အၾကံဳေတြ ေပါ့ သာလွရယ္။ ေဆးရုုံၾကီးကလဲ ေကာင္း ၊ သုေတသန ငွာနေတြကလဲ ရွယ္ပါပဲ။ ရြာကုုိၿပန္ၿပီးလဲ အာရြီးလုုပ္လုုိ႔ ရရင္လုုပ္ခ်င္ေသးတယ္ေ၀႕ ။

အခုေတာ့ အိပ္ရေတာ႔မယ္။ မနက္ၿဖန္ မနက္ထၿပီး စာလုုပ္ရဦးမယ္..စိတ္ေလတယ္။ ၾကီးေတာ္တုုိ႔ကုုိလဲ သတိရတယ္ေလ...ၿပန္လာရင္ညေစ်း မွာ သြားေလြးၾကမယ္ေလ။ ရြာမွာေတာင္ အေတာ္ေခါတ္မွီ ေနၿပီဆုိဘဲ..KFC ေတြ ဘာေတြနဲ႔ဆုိ။ ေၿပာရင္းေတာင္ ဗုုိက္ဆာလာၿပန္ၿပီ။ စာေရးလွဲ႔ဦး ေမာင္သာလွေရ...

အားလုံး မာပါေစစ သာေစစ

ရြာက မုုန္႔ေတြနဲ႔ အရီးတုုိ႔ကုုိ အၿမဲလြမ္းေနတဲ႔

ၿမိဳ႔ေရာက္ စုိးစုုိး(သရပါ) ခ ဘုုတ္ဘုုတ္

ဘ၀ မွာ ဘာအေရးၾကီးဆုံးလဲ?

အခ်ိန္ေတြကလဲ ကုုန္တာၿမန္လုုိက္တာ။ စာေရးမယ္ ေရးမယ္ ဆုုိၿပီး အေၾကြးေတြတင္ေနတာ အေတာ္ၾကာၿပီ။ ကုုိယ့္ Blog ပရိသတ္ မရွိတာလဲပါတာေပါ့။ ထားပါေတာ့ ဒီေန႔ ေရးခ်င္တာက ေခါင္းစဥ္က အတုိင္း ဘ၀မွာ ဘာအေရးၾကီးဆုုံးလဲ ေပါ့။

စဥ္းစားၿဖစ္တယ္။ ႏုုိင္ငံၿခားမွာ ေက်ာင္းလာမတတ္ခင္တုုန္းက ကုုိယ့္အတြက္ ေက်ာင္းရဖုုိ႔ ေက်ာင္း၀င္ဖုုိ႔ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒါ မတုုိင္ခင္ က ဆယ္တန္း စာေမးပြဲမွာ အမွတ္ေကာင္းဖုိ႔ မိဘေတြကုုိဂုုဏ္ထူးေတြ နဲ႔ ေက်နပ္ေအာင္ လုပ္ေပးဖုုိ႔ေပါ့။

အခုု အသက္ ၂၂ ႏွစ္ရွိၿပီ။ ဒီႏွစ္ေတြထဲမွာ ဘာအေရးၾကီးလဲဆုုိတာ ပုုိသိလာတာက စိတ္က်န္းမာေရး ႏွင့္ စိတ္ထားတတ္ၿခင္းပါပဲ။ စိတ္ထားတတ္ၿခင္းရယ္လုုိ႔  ဆုိတဲ့အခါ စိတ္ထားအေနမွန္ၿခင္း ႏွင့္ စိတ္ေပ်ာ္ေအာင္ ေနၿခင္း ကုုိ ဆုုိလုုိတာပါ။ ဘ၀ ဆုုိတာက အၿမဲတမ္း အပူအပင္ အေၾကာင့္အၾက ေတြန႔ဲ ေနေန ရတာမလား။ ၿပည့္စုုံတယ္ဆုုိလုုိ႔ဘယ္ရွိပါ့မလဲ။ စိတ္က်န္းမာေရးက အေတာ္ အေရးၾကီးပါတယ္။ စိတ္ပာာ ခႏၵာကုုိယ္နဲ႔ သက္ဆုုိင္ေနပါတယ္။ စိတ္ဖိစည္းမူ မ်ားတာႏွင့္ stree hormone ၿဖစ္တဲ႔ cortisol ေတြ ပုုိမ်ားလာတာေပါ့။ ၾကာရွည္ဆုိ ခႏၵာကုုိယ္ၾကီးကုုိ ဘယ္ခံႏုိင္ေတာ့မလဲ။ စိတ္ေလးၿငိမ္ေနမွ ခႏၵာ၀န္ လဲ ေအးတာေပါ့။ ကုုိယ္ကလဲ အပူသမား ဆုုိေတာ့ ေက်ာင္းတုုန္းကလဲ ေက်ာင္းစာ ပူ၊ အလုုပ္ဆုုိလဲ အလုုပ္ပူ။ ပာုုိပူ ဒီပူ နဲ႔ လုုိက္ကုုိ ပူ ေနေတာ့တာပဲ။ ဒီႏွစ္တြင္းမွာ ပုုိသိသာပါတယ္။ ဆံပင္ေတြလဲပုုိၿဖဴ ကုုန္ၿပီ။ အဲ့ေတာ့ ေလ့က်င့္ခန္း ေလး လုုပ္ဖုုိ႔ကုုိ ၾကိဳးစားရေတာ့မွာပဲ။ တရားလဲထုုိင္ၿဖစ္ေအာင္ ပုုိၾကိဳးစားရဦးမယ္။

ဒုုတိယ အခ်က္ အေန နဲ႔ စိတ္ေနတတ္ၿခင္းမွာ အေရးၾကီးတာက သူမ်ား crap ေတြကုုိ မယူမိေပါ့ဘဲ ေပါ့ေနာ္။ ကိုယ္ေတြ အသုုိင္းအ၀ုုိင္းမွာက လုုပ္ႏုုိင္ကုုိင္ႏုုိင္ ဦးေဆာင္ႏုုိင္ " ေအာင္ၿမင္" သူေတြမ်ားတယ္ဆုုိေတာ့ အနဲ အမ်ား လူိင္းခတ္တာေတာ့ရွိတာေပါ့ေနာ္။ ၾကီးၿပင္းလာတဲ႔ အသုုိင္းအ၀ုုိင္းကလဲ ႏူိင္းယဥ္ အသုုိင္းအ၀ုုိင္းကုုိ။ ဘယ္သူကၿဖင့္ MBA၊ ဘယ္သူကၿဖင့္ PhD ဆုုိၿပီး ခုုိင္းႏူိင္းၾကတဲ႔ အသုိင္းအ၀ုုိင္းေလ။ အဲ႔ေတာ့ inferiortiy complex ပုုိရွိတဲ့လူေတြက depression ေတြပါေတြ ရၾကတာေပါ့။ အဲ႔ေတာ့ ဘယ္သူဘာပဲ လုုပ္လုုပ္ ကုုိယ့္ဘာသာ ကုုိယ္ ပဲ အေလးထား ၿပီး လုုပ္ရမွာပါပဲ။ အေၿပာလြယ္တေလာက္ အလုုပ္ကေတာ့ခက္တာပါပဲ။  Social Media ေတြက လဲ pressure ရတာပါပဲ။ ကုုိယ့္စိတ္က်န္းမာ ဖုုိ႔ေတာ့ ဘာပဲၿဖစ္ၿဖစ္ အေကာင္းဆုုံး လုုပ္ရမွာပဲေနာ္။

မဆုံးႏုုိင္ေသာ ဘ၀ရထားၾကီးမုိ႔ မနားတမ္း စီးႏွင္းလုုိက္ပါရမွာပါပဲ။ အဲ႔ရထား ေပၚမွာ ဘယ္လုိသက္ေတာင့္သက္သာ အၿဖစ္ဆုံးသြားရမလဲ ဆုိတာပဲ အေရးၾကီးတာပါ။ အၾကိဳက္ဆုုံးစာသားေလးနဲ႔ပဲ အဆုံးသတ္လုုိက္ေတာ့မယ္ေနာ္။

"No one is thinking of you, which should be a relief. Do what the fuck you want! LOOK AT A TREE"

ေရာက္တတ္ရာရာ

ငယ္ငယ္က ၀ါသနာ ပါတာက စာဖတ္ၿခင္း။ ဒီ၀ါသနာ က မီးေတြဘာေတြ ပ်က္လုုိ႔ ပုုိၾကီးလာတလဲ ပါမယ္။ မီးပ်က္ေတာ့ စာအုုပ္ဖတ္တယ္။ အစ္ကုုိ က လဲ စာအရမ္းဖတ္ေတာ႔ သူဖတ္တာေတြလဲ လုုိက္ဖတ္တယ္။ အေဖကလဲ တစ္ေထာင့္တည ပုုံၿပင္ေတြ ၀ယ္ေပးတယ္။ အေဖ႕ အသိတခ်ိဳ႕ က စာေပၿဖန္႕  ၿဖဴ ေရး လုုပ္ေတာ့  က်န္းမာေရးစာအုုပ္ေတြ အလကားရတယ္။ နားမလည္ဘဲလဲဖတ္ခဲ႔တာပဲ။ ပထမဆုုံး ၀တၳဳ က မင္းသိခၤ ရဲ႕ မတတ္္ပ ထင္တယ္။ ၾကိဳက္မိတယ္ ဇာတ္ေဆာင္ နဲ႔ အေရးအသားကုုိ ။ အဲ့ ေခတ္အခါက အမ်ဳိးသားစာေရးဆရာ တစ္ေယာက္ က အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ ကုုိ အသားေရး တာ သိပ္မရွိဘူးေလ။ မတတ္ပ ကုုိေတာ့ သေဘာၾကတယ္။ ေတာ္လုုိ႔ ဘာမဆုုိလုုပ္ႏုိင္တယ္ဆုုိၿပီး သန္မာတဲ႔စိတ္ဓါတ္ရွိလုုိ႔။ ဒီလုုိနဲ႔ပဲ စာဖတ္ၿခင္းကုုိ သေဘာၾကခဲ့တယ္ေပါ့။ စာဖတ္ရင္း အာရုုံေဖာ္ရတဲ႔ အရသာ ကုုိၾကိဳက္တယ္ေလ။ ဒါနဲ႔ပဲ ဘ၀ သရုုပ္ေဖာ္ စာေရးဆရာမ ေတြၿဖစ္တဲ႔ မုုိးမုုိး(အင္းလ်ား) တုုိ႔၊ မစႏၵာ တုုိ႔ အေရးအသားေတြ နဲ႔ ရင္းႏွီးခဲ့တယ္ေပါ့။ စာေမးပြဲ နီးေလ ၀တၳဴ ေတြပုုိဖတ္ၿဖစ္ေလပဲ။ ၁၀ တန္း တုုန္း က ဆုုိ စာစီစာကုုံး ေရးရင္ ၀တၳဳ ထဲက ပာာေတြ ထည့္ေရးတယ္။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ၿမန္မာစာ ဂုုဏ္ထူးရသြားတာလား မသိဘူး။ ထားပါေတာ့။ အသက္ လဲ နဲနဲ ၾကီးလာေကာ ကုုိယ္ၾကိဳက္ခဲ့တဲ႔ ဇာတ္ေကာင္ အထူးသၿဖင့္ မစႏၵာ ဇာတ္ေကာင္ ေတြ ကုုိ သေဘာ မက်လာေတာ့ဘူး။ တခ်ဳိ႔ ေတြ ကုုိ အားငယ္တတ္လုုိ႔ ဆုုိၿပီး သေဘာ မက်ဘူး တခ်ိဳ႔က်ေတာ့ ၿမန္မာဗေလ့ထဲမွာဘဲ နစ္ေနတယ္ဆုုိၿပီး ၾကည့္လုုိ႔မရ။ စိတ္ဆုုိတာလဲ ပတ္၀န္းက်င္ေပၚ မူတည္ၿပီး ေၿပာင္းလဲတတ္သား။ အခုုေတာ့ ၿမန္မာစာ နဲ႔ အလွမ္းေ၀းတာ ၄ ႏွစ္။ စာေရးခ်င္တဲ႔ စိတ္က ေတာ့ တစ္ခါတစ္ခါ တစ္ေရးႏုိးလာတယ္။ ၉ တန္းေလာက္တုုန္း က ကုုိယ္ေရးခဲ႔တဲ႔ ၀တၳဳ ေလးေတြ ၿပန္ရွာေတြ႔ရင္လဲ မုုိက္မယ္။ စာေရးၿခင္း စိတ္ ဆုုိတာလဲ mood ၀င္မွ။ ေရာက္တာရာရာေတြေရးမိၿပန္ၿပီ။

ၿဖစ္တည္လာေသာ ခံစားခ်က္မ်ား

ႏူးညံတဲ႔ ႏွလုံးသား တစ္စုံ နဲ႔ ေမြးဖြားလာခဲ့တယ္။ ညင္တာတဲ့လက္အစုံ နဲ႔ ေႏြးေထြးတဲ႔ အသုိင္းအ၀ုုိင္းမွာ ၾကီးၿပင္းတယ္။ ခံစားခ်က္ေတြကို အာရုုံခံတတ္တယ္ေပါ့။ အခ်ိန္ေတြၾကာလာေတာ့ အေႏွာင္အဖြဲ႔ ေတြက ေရွ႕တုုိးမူကုုိ ေႏွာင့္ေနးေစေနသလုုိပဲ။ ခံစားမူမရွိတဲ႔ စက္ရုုပ္တစ္ရုုပ္ ဆုုိ အရမ္းေကာင္းမွာပဲ။ အေႏွာင္အဖြဲ႔ေတြကုိ လက္မခံခ်င္ဘူးေလ။ ခ်စ္ၿခင္း၊ မုုန္းၿခင္း၊ သာယာမက္ေမာ္ၿခင္း၊ သနားၿခင္း စတဲ႔ ခံစားခ်က္ေတြ ကုိ အေႏွာင္အဖြဲ႔ေတြကၿဖစ္ေစတာေလ။ ဆုံးၿဖတ္မိတယ္။ ေကာင္းကင္က သာေနတဲ႔ လမင္းၾကီးကုုိ ၾကည့္ရင္း။ ခံစားတတ္တဲ႔ ႏွလုံးသားကုိ ရပ္တန္႔ေစပါလားလုိ႔။ သူေပးခဲ့တဲ့ ခရုုခြံ လုိက္ကာေလးေတြက ေလမွာလြင့္လုုိ႔။ ကုုိယ့္ရဲ႕ လက္ေတြကေတာ့ ေပၚလာတဲ႔ ခံစားခ်က္မ်ားႏွင့္ အတူ piano ကီးဘုတ္မ်ားေပၚမွာ စီးေမ်ာလုိက္ပါေလရဲ႕။

မာဂရတ္

ကုုိယ့္နာမည္ က မာဂရတ္
အသက္ က ၈၀ ေက်ာ္
ခုုခ်ိန္ထိ သန္တုုန္း ၿမန္တုုန္း
ေၾကာင္သုုံးေကာင္နဲ႕ေနတယ္
အလုပ္က clinical သုုေတသန coordinator
ညေနဘက္ဆုုိ Scotch ေသာက္တတ္တယ္။ ေၾကာင္မၾကီး berry က ည ည ဆုုိ ေခါင္းေပၚတက္ၿပီး ဇိမ္ခံတတ္တယ္။ ပာုိ mochi ေကာင္ကေတာ့ သူ႔ paws ေလးေတြနဲ႔ ပြတ္ေပးတတ္တယ္။
ညဘက္ဆုိ ကုုိယ္က ေၾကာင္ေတြနဲ႔ရုုပ္ရွင္ ၾကည့္တာပဲ။
မနက္ဆုုိ ၄နာရီ ခြဲထတယ္။ အလုပ္ ကုုိ ၇ နာရီ ေရာက္ေကာပဲ။ ဘစ္ကားစီသြားတယ္ အလုုပ္ကုုိ။ ကားေပၚမွာ crossword ေဆာ့ၿပီး အလုုပ္သြားတယ္။
အသက္ ၈၀ ဆုုိၿပီး အထင္မေသးနဲ႔။ ကုုိယ္က အလုုပ္မွာ အၾကီးဆုုံး၊ crazy အၿဖစ္ဆုုံးလုုိ႔ လဲ ေၿပာၾကတယ္။ ဂရုုမစုုိက္ပါဘူး သူမ်ားေၿပာတာာ။ အသက္ၾကီးၿပီ။ သူမ်ားေၿပာတာေတြ ဂရုုမစုုိက္ႏုုိင္ဘူး
ကုုိယ္က အပ်ိဳ ၾကီး၊ လူတစ္ေယာက္ကုုိ အားကုုိးၿပီး လူတစ္ေယာက္ ရွိမွ ေနရမယ္ ဆုုိတာၾကီး ကုုိ မၾကိဳက္လုုိ႔ ေၾကာင္ေတြနဲ႔ေနတာ။ စိတ္ခ်မ္းသာတယ္။ တစ္ေန႔တစ္ေန႔ အလုုပ္သြားတယ္။ လုုပ္စရာရွိတာေတြလုုပ္တယ္။ ေသာၾကာေန႔ဆုုိ ထီ ၅၀ ဖုုိး ထုုိးတယ္။ ေပါက္တဲ့အခါလဲေပါက္တယ္။
ေန႔လည္စာကုုိ ၁၁ နာရီ ေလာက္ဆုုိစားၿပီ။ ကုုိယ္က အစားအေသာက္ ေတာ့ ေကာင္းေကာင္းစားတယ္။ က်န္းမာစြာ စား တယ္။ ဒိန္ခ်ဥ္ အသီး အစုုံပဲ။ အခ်ိဳေတာ့ ၾကိဳက္တယ္။ ကြတ္ကီး သၾကားလုုံး ဆုုိ အေသၾကိဳက္။ ရုုံးမွာ လာမလုု နဲ႔။ မေပးဘူး။ ကုုိယ္ပဲစားမွာ ကုိယ္က ၾကိဳက္တာကုုိး
သူမ်ားေတြမ်ား အသက္ ၆၀ ေလာက္ နဲ႔ ပင္စင္ယူၿပီ။ ကုုိယ္ေတြက ေတာ႔ အဲ့လုုိမေနခ်င္။ အခုု ေဆးရုုံမွာ လုုပ္တာ ၁၁ ႏွစ္။ ပာုုိးအရင္ က ကုုိယ္က Chemistry ေတြ ဘာေတြ သင္ေပးတဲ႔ဆရာမ။ Chemistry ကုိ ၾကိဳက္တယ္။ တိက်ရတယ္ အပုုိအလုုိ bullshit လုုပ္လုုိ႔မရလုုိ႔။ ကုုိယ္ က Church မွာလဲ အသင္း၀င္ ေနာ္။ ကုုိယ့္ အေပါင္းအသင္းေတြ ေတာ့ မရွိေတာ့ဘူး
အသက္ၾကီးလာၿပီဆုုိတာသိတယ္ အသက္ၾကီးသြားၿပီဆုုိၿပီး သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ နဲ႔ သူမ်ားေတြလုုိ ကုုိယ္မေနခ်င္ဘူး
မာဂရတ္ တစ္ေယာက္ ေၾကာင္သုုံးေကာင္ နဲ႔ ပဲဘ၀ ဆုုံးေတာ့မယ္လုုိ႔ ေၿပာခ်င္လား။ ကုုိယ့္ဘ၀မွာ မိန္းမ တစ္ေယာက္ ၿဖစ္ၿပီး ေယာက်ၤားေတြနဲ႔ တန္းတူ အသက္၈၀ ေက်ာ္ အထိေန လာၿပီးၿပီ။ ကုုိယ္ေၿပာပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ရွိမွၿဖစ္တဲ႔ ရပ္တည္မူ မိ်ဳးကုုိ ကုုိယ္ မလုုိအပ္ခဲ့ပါဘူးလုုိ႔
မီးပ်က္တဲ့ အခါ မွာ မာဂရတ္ က ေၾကာင္သုုံးေကာင္ နဲ႔ ေအာက္ဆင္းထုုိင္တတ္တယ္။ သူစိမ္းေတြက မာဂရတ္ ေၾကာင္ေလး ေတြကုုိ သေဘာၾကရင္ မာဂရတ္လဲ သေဘာၾကတယ္။ လာမယ့္ မတ္လ ဆုုိ မာဂရတ္ ၈၁ ၿပည့္ၿပီ။ ထမင္းစားရင္းလဲ crossword ေတြ ဆက္လုုပ္ေနမွာပဲ။ ရုုံးက ထုုိင္ခုုံအုုိၾကီးက လဲ ရုုံးခန္း အလည္မွာ ရွိေနအုုံးမွာပါပဲ။

Post-Grad Life

May 7,2016
         I graduated from Earlham College with a Bachelor's degree in Neuroscience. My parents and my uncle family were able to attend my graduation. I am so happy that my parents got a chance to come to the United States and experienced the western culture and different dynamics. Time flies. My parents left me in June. My post-grad life began.

June
       My uncle was sick. He was diagnosed with hepatocellular carcinoma last year this time, and now, in hospice care with stage 2 lung cancer. Family grieved. Dying is not easy. It's a learning experience. My life moved on. I moved to Philadelphia. I found an apartment in West Philly - close to U Penn, pretty safe, cheap but a nice house. I am lucky that everything goes smoothly for me. I got a job, got departmental and college honors, and I work at the most prestigious place - University of Pennsylvania. Did I mention that I have been on two blind dates?

      This is a year of exploring what's out there! A year that I will discover my love, develop new skills, most importantly, grow to be a better person. Now, I am gonna get back to work.

Hospital of University of Pennsylvania
7/26/2016

Graduation Class of 2016

I cannot even express how I am thankful for the emotional, financial and any kind of support from my parents (Tin Win and Min Zaw Oo), family,(Pwar Pwar, and Ko gyi U San Naing Oo) professors, friends (Dianne Montiel (most special one), Chungdhak Jhaming Tsang, Sonia Kabra) and relatives. Withoud my parents, I will not be here who I am today. I love you <3. I came to Earlham with a ray of h ope to look out for an answer of "how shall I live?". Earlham has provided me an opportunity to discover myself, my passion, and most importantly the importance of genuinity and honesty. I am proud of our class of 2016 and am looking forward to meeting each of you at one point in life.

Thank you Ko Chris Lee for all of your help and support for my parents and uncle couple to be able to attend my graduation. Thank you, Ko Gyi. During those four years, there are two important persons, Aunty Hmwe (also Baba Robert) and Miemie Khin Lay(also U Khin Maung Lay), who always help me with anything I need. And Ko Poe Thar for always being the best. Thanks to Aunty Cynthia Lee (also Ko latt )for always helping me with shopping, money transfer and good advises. Thank you, all.

This is not the end but the beginning! Entering adulthood with love, peace and justice ...

Emy Smith (Biology) and Kathy Milar (Neuroscience) with my parents

ယေန႔ေခါတ္လူငယ္ေတြရဲ႔ မလြယ္လွတဲ႔ အခ်စ္ရွာေဖြေရး ခရီးၾကမ္း

Maslow's hierarchy of need မွာ ၿပ ထားတဲ႔ အတုုိင္း အခ်စ္ (သုုိ႕မပာုုတ္) သံေယာဇဥ္၊တြယ္တာမူ ပာာ လူေတြရဲ႔အေၿခခံလုုိအပ္မူေတြရဲ႔ တတိယ ေနရာမွာရွိပါတယ္။ အခ်စ္ႏွင့္ တဆက္တည္း sex ကေတာ့ ပထမ လုုိအပ္တဲ့ ထဲမွာပါပါတယ္။

ယေန႔ေခါတ္ မွာ right person  ကုုိရွာရတာ ခက္တယ္လုုိ႔ဆုုိရမွာပါပဲ။ အထူးသၿဖင့္ အေနာက္တုုိင္း ႏိုုင္ငံမွာ ေနေနတဲ႔လူငယ္ေတြ အတြက္ ပုုိခက္လာပါတယ္။ Dating က လြယ္တယ္လုုိ႕ထင္ရေပမယ့္ တည္ၿမဲတဲ႔ sustaintable relationship ရဖုုိ႕ ဆုုိတာကေတာ့ တကယ္ကုုိမလြယ္ပါဘူး။ sexual need နဲ႔ realtionship need ေတြက ယေန႔ေခါတ္မွ လူငယ္ေတြ ပုုိလုုိအပ္လာပါတယ္။ အရင္တုုန္းကလုုိ အေမက ေပးစားလုုိ႔ အေဖက သေဘာတူ လုုိ႕ဆုုိၿပီး လက္ထပ္ၾကရတဲ႔ ေခါတ္က ကုုန္သြားၿပီေလ။ ၾကိဳက္တဲ့လူေတြ႔ရင္ဆုုိရင္ေတာင္ မွ လက္ထပ္ၿဖစ္မယ္ဆိုုတာ မလြယ္ေတာ့ပါဘူး။ အထူးသၿဖင့္ long distance relationship ဆုုိ ထိန္းသိမ္းဖုုိ႔ ပုုိေတာင္ ခက္ပါေသးတယ္။

ေနာက္တခုုက ယေန႔ေခါတ္မွာ သမာရုုိးက် ခ်စ္သူရွာေတြ႔တယ္ဆုုိတာ နဲပါးသေလာက္ ရွိပါၿပီ။ အင္တာနက္ေပၚမွ ရည္းစားရွာတဲ့ေခါတ္ ကုုိ ေရာက္ေနပါၿပီ။ Tinder တုုိ႔ OkCupid တုုိ႔ meetme တုုိ႔ မသုုံးတဲ့လူဆုုိတာ မရွိသေလာက္ပါဘဲ။ တခ်ိဳ႔ေတြကလဲ အြန္လုုိင္းေပၚမွာေတြ႔ အၿပင္မွာdate ၿပီး အဆင္ေၿပသြားၾကသလုုိ အမ်ားစုုကေတာ့ date ေလာက္ပဲ လုုပ္လုုိက္ၾကၿပီး ရွာၿမဲရွာဆဲ ဘ၀ ကုုိၿပန္ေရာက္သြားၾကတာပါဘဲ။ တခ်ဳိ႕ ကံေကာင္းတဲ႔လူေတြၾကလဲ one night stand ကေန every night stand ၿဖစ္သြားတာေတြလဲ ရွိၿပန္ေရာ။

တခ်ဳိ႕႕ေတြကလဲ ေၿပာၾကတယ္။ right person ဆုုိတာ ရွာစရာမလုုိပါဘူး ေရာက္လာမွာတဲ႔၊ အရမ္း optimistic ၿဖစ္တဲ႔ လူေတြေၿပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ေလ အသက္ ၂၀ အတြင္းမွာ လုုပ္စရာေတြအမ်ားၾကီးပါ။ လူတစ္ေယာက္ကုုိ အခ်ိန္ကုုန္ခံ ရွာၿပီးေနရမယ့္ အသက္မပာုတ္ပါဘူး. အသက္ ၂၅ ေက်ာ္ရင္ေတာ့ တမ်ိဳးေပါ့။ Every attachement is suffering တဲ႔။ အခုုအခ်ိန္မွာ ကုုိယ္ လက္တြဲမယ့္လူ ရွာမေတြ႔တာလဲ စိတ္ညစ္ရမယ္ေတာ့ မပာုုတ္ပါဘူး... physical need ၿဖစ္တဲ့ sex နဲ႔ social need ၿဖစ္တဲ႔ relationship က လုုိတာ မွန္ေပမယ့္ အဲဒီ need ေတြကုုိ ကုုိယ္စိတ္သန္တဲ့အရာ၊ကုုိယ္၀ါသနာရယ္၊ေလ့လာမူေတြရယ္၊ ရွာေဖြမူအသစ္ေတြ နဲ႔ အစားထုုိးလုုိ႔ရတာပါပဲ။ အခ်စ္ဆုုိတာလဲ ဆန္းၾကယ္တဲ့စိတ္ခံစားမူေနာ္။ ကုုိယ္က လူတစ္ေယာက္ နဲ႔ ပါတ္သက္မူရင္ ခံစားရတာပါပဲ၊ ေပ်ာ္ရြင္သည္၊ ၀မ္းနဲသည္၊ မဆုုံးရူံးဆုုံးခ်င္သည္၊ စသည္ၿဖင့္ ပူေလာင္ရသည္ေပါ႕။ physical attachment ၿဖစ္ရင္ပုုိဆုုိးတာပဲ။.

ေနာက္ဆုုံးေၿပာခ်င္တာကေတာ့ လူတစ္ေယာက္ နဲ႔ တြဲတယ္ဆုုိတာ ပာုုိေခါတ္ကေလာက္ မလြယ္သလုုိ ၊ single ဘ၀မွာ ေနေနရာတာလဲ လြတ္လပ္ၿခင္းတခုုပါပဲလုုိ႕   ။ right person က ေရာက္မလာလဲ ကုုိယ့္ဘ၀နဲ႔ ကုုိယ္ ေခြးေတြ ေၾကာင္ေတြ နဲ႔ပဲေနလုုိ႔ ရတာပါပဲ။ ေခြး ကုုိ pet လုပ္ရင္လဲ ခ်စ္ခ်စ္နဲ႔ hug ရသလုုိ ပဲ Oxytoxin (Bonding hormone) ထြက္တာပါပဲ။

လူဆုုိေတာ့လဲ လုုိအပ္ခ်က္ေတြက အမ်ားသား။